Georges Bataille

nGeorges Bataille [1897 – 1962]

schrijver, filosoof, dichter en dissident surrealist [l’ennemi du dedans].

 

Madeleine Chapsal interviewt Georges Bataille in de Bibliotheek van Orléans [1961].  Dit boeiende interview is vertaald door Jan Versteeg in De Revisor. Jaargang 12 en hier na te lezen:

https://www.dbnl.org/tekst/_rev002198501_01/_rev002198501_01_0037.php

 

Vertalingen van Georges Bataille in het Nederlands

 

De eerste vertalingen van Bataille’s werk verschenen eind 60er, begin 70er jaren. Allereerst Abbé C. door Pieter Beek [1968], Het blauw van de hemel door Therèse Cornips [1971], Mijn moeder door Freddy de Vree [1973], De Tranen van Eros [1986] door Jan Versteeg. In de jaren ’90 kwam er bredere belangstelling voor de filosofische kant van zijn oeuvre. De innerlijke ervaring werd vertaald door Laurens ten Kate en Wim Kuijt [1989]. Van Ten Kate verscheen een lijvig proefschrift over Bataille getiteld De lege plaats. Revoltes tegen het instrumentele leven in Bataille’s atheologie [1994]. Jan Versteeg nam de vertalingen van De Dood [1992], De erotiek [1993] en Het onmogelijke [1996] [eerder Haine de la poésie genaamd] voor zijn rekening.

 

Een van de essentiële thema’s van Bataille vormt de dood. In de arena van Madrid ziet hij de dood aan het werk. Matador Manuel Granero Valls sterft op 7 mei 1922 met een doorboorde oogkas en schedel. Dat grijpt hem dusdanig aan dat hij deze gebeurtenis integreert in zijn roman Histoire de l’oeil [1928], waarin de op transgressie gerichte erotiek vele grenzen overschrijdt in een mengeling van seks, geweld, waanzin en dood. Het boek is een uitvloeisel van zijn psychoanalyse bij Dr. Borel in 1926. Paul Claes vertaalde deze roman in 1987, die nu aan zijn derde herziene druk toe is bij uitgeverij Vleugels [2018]. Dit literaire meesterwerkje met een spinnenweb van metaforen werd door Roland Barthes geanalyseerd in zijn essay La métaphore de l’oeil  [1963].

L’anus solaire [1931] was de eerste publicatie van Bataille onder eigen naam. De gedichtenbundel L’Archangélique [1944] kan als een bondige samenvatting van zijn thematiek worden beschouwd. Mijn vertaling verscheen als De Zonne-anus, De aartsengelachtige, Erotische gedichten bij uitgeverij IJzer in 1993.

Bij Uitgeverij Vleugels verscheen ook de vertaling van Paul Claes van Le Petit als Het kleintje [2019].  

Frank Vande Veire wijdde een kritische analyse, getiteld Proefkonijn van een waanzinnige God, aan dit boek waarin hij het belang voor de literatuur en de filosofie van Bataille aantoont.

https://www.dereactor.org/teksten/proefkonijn-van-een-waanzinnige-god

Enkele Nederlandse informatiebronnen:

Laurens ten Kate, De Lege Plaats, 1994, Kampen.

Ger Groot, Vier ongemakkelijke filosofen, 2003, Amsterdam.

Henk Oosterling, Georges Bataille: Biografie

http://www.henkoosterling.nl/bataille-samson.html.